بازاندیشی سنگ نگاره ی ساسانی خان تختی؛ یادمان نبرد آذرآبادگان

نقش برجسته‌ی عهد ساسانی خان­تختی در کوه پیرچاووش روستای خان­تختی در نزدیکی شهر سلماس در استان آذربایجان­غربی قرار دارد که دو سوار و دو پیاده را نمایش می­دهد که پیادگان حلقه­هایی را از سواران که در اصل اردشیر بابکان و شاپور یکم هستند، دریافت می­کنند. پژوهش­های ایران­شناسان غربی و ایرانی درباره­ی کیستی این سواران و پیادگان تاکنون یکسان و همانند نبوده است؛ اما بیشتر ایشان نقش­برجسته­ی خان­تختی را نمایش بیعت و هم­پیمانی بزرگان ارمنی با اردشیر و شاپور معرفی کرده­اند. بااین‌حال، نویسندگان پس از بازاندیشی نقش­برجسته­ی خان­تختی، ایده­ی انتساب پیادگان به اشراف ارمنی را برخاسته از مغالطات سه­گانه­ی هم­بستگی، توسل به باور عموم و تشبّث به تکرار دانسته؛ و در پایان، بر مبنای گزارش­های تاریخی، چنین نتیجه گرفته­اند که این نقش­برجسته­ی ساسانی در اصل یادمان پیروزی اردشیر بابکان در نبرد آذرآبادگان و نیز روایتگر هم­پیمانی بزرگان خاندان­های اشکانی سورن و اسپهبد با خاندان ساسان است.